Zakaz konkurencji w umowie B2B z programistą Dowiedz się jak uniknąć problemów

Zakaz konkurencji w przypadku pracowników jest uregulowany w kodeksie pracy. Jeśli jednak zatrudniasz w swojej firmie programistów na podstawie umów B2B to kodeks pracy nie ma zastosowania do waszej współpracy. Co zatem możesz zrobić, jeśli chcesz zabezpieczyć się w takim przypadku przed działalnością konkurencyjną programisty – współpracownika ? Czy w ogóle masz taka możliwość? Jeśli to temat dla ciebie, czytaj koniecznie dalej.

Najważniejsze informacje

• Umowa B2B z programistą może przewidywać dla niego zakaz konkurencji zarówno w trakcie jak i po zakończeniu współpracy.
• Działalność konkurencyjna w umowach B2B musi być precyzyjnie określona, aby uniknąć nieporozumień i sporów między stronami.
• Okres obowiązywania zakazu konkurencji powinien być jasno uregulowany, a jego długość nie może nadmiernie ograniczać działalności programisty.
• Warto dokładnie przeanalizować kwestię odpłatności za zakaz konkurencji w umowie B2B.

Czy zakaz konkurencji w B2B jest legalny

Odpowiedź brzmi: tak. Możesz zawrzeć umowę o zakazie konkurencji z programistą współpracującym z twoją firmą. I co ważne, zakaz konkurencji możesz wprowadzić zarówno na czas waszej współpracy jak i okres po jej zakończeniu.

Jednak, w przeciwieństwie do osób pracujących na podstawie umów o pracę, nie ma konkretnych przepisów, które wprost regulowałyby tą kwestię. Umowa o zakazie konkurencji z programistą współpracującym na zasadzie B2B możliwa jest na podstawie ogólnych przepisów kodeksu cywilnego dotyczących swobody umów.

A skoro nie ma odrębnych przepisów oznacza to jedno – wszystkie ważne kwestie musisz ująć wprost w samej umowie. Przede wszystkim musisz określić:

• co będzie rozumiane jako działalność konkurencyjna,
• gdzie i jak długo zakaz ma obowiązywać,
• konsekwencje naruszenia zakazu przez programistę,
• ewentualnie, wynagrodzenie za powstrzymywanie się od działań konkurencyjnych przez programistę.

Przeczytaj TUTAJ, jak uniknąć najczęstszych błędów w umowach o zakazie konkurencji z pracownikami.

Okres obowiązywania zakazu konkurencji w umowie B2B

Zakaz konkurencji może być stosowany w czasie trwania umowy współpracy. Nie ma co do tego wątpliwości i takie zakazy nie są kwestionowane. Zakaz może również obowiązywać po jej zakończeniu. W tym przypadku jednak ważne jest, aby okres ten był jasno określony i nie dłuższy niż to konieczne, tak, aby zapobiec nadmiernemu ograniczeniu działalności gospodarczej programisty.

Czas trwania zakazu konkurencji po rozwiązaniu umowy współpracy zależy od konkretnych okoliczności danej współpracy. W praktyce spotykam tu różne opcje; pół roku, rok, dwa, rzadko dłużej. W mojej ocenie nie można tutaj przesadzać ponad to, co naprawdę dla firmy jest potrzebne i racjonalnie uzasadnione.

Odszkodowanie za przestrzeganie zakazu konkurencji przez programistę

I znowu, w przypadku współpracy na zasadzie B2B nie ma wyraźnych przepisów, które wskazywałyby, czy za powtrzymywanie sie od działań konkurencyjnych trzeba dodatkowo płacić.

Przyjmuje się, że zakaz konkurencji obowiązujący w trakcie współpracy może być bezpłatny. Natomiast w przypadku zakazu konkurencji po zakończeniu współpracy kwestia jest znacznie bardziej skomplikowana.

Ogólna zasada jest taka, że zakaz konkurencji pomiędzy przedsiębiorcami może być nieodpłatny. Ale uwaga, w konkretnej sytuacji sąd może uznać inaczej. Jeśli nieodpłatny zakaz konkurencji sbędzie nierówny, bardzo niekorzstny dla programisty, sprzeczny z zasadmi współpżycia społecznego to może zostać zakwestionowany. A wówczas ty, jako przedsiębiorca, nie będziesz mógł wyciągnąć konkekwesnji wobec programisty, który go naruszył. Dlatego warto nie działać tu automatycznie i przygotowywać umowy pod konkretne współprace.

Zakaz konkurencji obowiązujący w trakcie współpracy może być bezpłatny. Natomiast w przypadku zakazu konkurencji po zakończeniu współpracy kwestia jest znacznie bardziej skomplikowana.

Skutki naruszenia zakazu konkurencji

Umowa o zakazie konkurencji powinna również zawierać postanowienia określające konsekwencje ewentualnego naruszenia zakazu przez programistę. Przykładem mogą być kary umowne za naruszenie. Pamiętaj jednak o tym, co napisałam powyżej. Narzucenie współpracownikowi kary umownej za naruszenie zakazu, bez jednoczesnej rekompensaty za powstrzymywanie się od działań konkurencyjnych może zostać zakwestionowane jako sprzeczne z zasadą swobody umów.

Czy umowa o zakazie konkurencji z programistą może być nieważna

Tak jak napisałam powyżej, zakaz konkurencji może okazać się nieważny, jeżeli przesadzisz i nadmiernie ograniczysz współpracownika. Jeśli faktycznie uniemożliwisz programiście prowadzenie działalności zarobkowej po zakończeniu współpracy i to na dodatek nie płacąc mu za to lub płacąc mu zbyt mało, to w konkretnym przypadku sąd może stwierdzić, że umowa była nieważna. Czyli zbyt długi zakaz konkurencji bez wynagrodzenia może zostać uznany za nieważny. Uważaj na to przygotowując konkretną umowę.

Na co uważać przy umowie B2B w kontekście zakazu konkurencji

Przede wszystkim trzeba uważać na kwetie, które opisałam powyżej, czyli:

• zakres zakazu konkurencji,
• okres trwania zakazu po zakończeniu współpracy,
• odszkodowanie za zakaz konkurencji lub jego brak.

W umowie o zakazie konkurecji z porgramistą pracującym na podstawie B2B kluczowe jest określenie działalności konkurencyjnej, okresu trwania zakazu i ewentualnie odszkodowania za zakaz.

Podsumowanie

Zakaz konkurencji w umowach B2B to skomplikowane zagadnienie, które wymaga dokładnego zrozumienia i odpowiedniego sformułowania klauzul, aby  odpowiednio chronić interesy twojej firmy. Kluczowe jest precyzyjne określenie zakresu działalności konkurencyjnej, obszaru i okresu obowiązywania zakazu, konsekwencji naruszenia zakazu a także, w zależności od sytuacji, odszkodowania za jego przestrzeganie przez porgramistę.

Pamiętaj, że dobrze sformułowana umowa może zapobiec wielu problemom prawnym i finansowym. Dbaj o swoje interesy, aby były zgodne z zasadami współżycia społecznego. Niech ten wpis będzie dla ciebie inspiracją do świadomego podejmowania decyzji biznesowych.

Zdjęcie pochodzi z portalu Unsplash.